Czy podatek zapłacony również podlega przedawnieniu?

Okazuje się, że po upływie okresu przedawnienia nie można wydać decyzji w sprawie wysokości podatku. Nawet gdyby miała obniżyć podatek! Tak stwierdził NSA w wyroku z 28 czerwca 2010 r. Sprawa dotyczyła rozstrzygnięcia, czy po okresie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku organ podatkowy może wszczynać nowe postępowanie lub kontynuować już wszczęte.

Problem dotyczył tego, czy dopuszczalne jest w każdej chwili wszczęcie, prowadzenie i orzekanie o wysokości zobowiązania podatkowego w VAT, które wygasło przez zapłatę. W opisywanej sprawie organ podatkowy stanął na stanowisku, że zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku, ale nie dotyczy to przypadku, gdy doszło do zapłaty podatku przed upływem przedawnienia zobowiązania. Zdaniem organu podatkowego skutkiem zapłaty podatku jest wygaśnięcie zobowiązania, co oznacza, że nie może ono wygasnąć po raz drugi na skutek przedawnienia.
Zdaniem sądu w art. 70 § 1 Ordynacji podatkowej występuje przesłanka materialna – zobowiązanie podatkowe wygasa wobec przedawnienia. W przypadku gdy upłynął termin przedawnienia organ podatkowy powinien umorzyć postępowanie, nie sugerując się tym, czy wcześniej zostało zapłacone, czy nie (nie dotyczy to postępowania, które toczy się z woli podatnika). Dlaczego? Sytuacja podatnika, który uregulował zobowiązanie, nie może być gorsza od sytuacji tego, który nie wypełnił swoich obowiązków (jego podatki po 5 latach się przedawniają).

Z wyroku sądu wynika, że w przypadku zapłaty podatku nie można – po upływie terminu przedawnienia – wobec podatnika wszczynać postępowania w sprawie określenia wysokości zobowiązania, a już wszczęte należy umorzyć.

Więcej o najnowszych interpretacjach prawa przeczytasz w poradniku „Doradca Prezesa spółki z o.o.”, z którego pochodzi powyższy artykuł doradcy podatkowego Iwony Czauderny.