Co by było, gdyby zmienić przepisy ksh o spółce z o.o. i dać wspólnikom mniejszościowym prawo żądania wykupienia ich udziałów, jak to się dzieje w spółce akcyjnej?
Oczywiście pomysł taki, zresztą w cale nie nowy, ma zarówno zwolenników, jak i przeciwników. Jak dotąd, nie ma w tej sprawie odpowiednich zapisów ustawowych, może być przecież postanowienie w umowie spółki lub innej umowie łączącej wspólników.
W umowie spółki z o.o. udziałowcy mogą przecież zapisać, w jakich okolicznościach wspólnik mniejszościowy może zostać wykupiony przez większościowego – i nie musi tu chodzić tylko o żądanie wykupienia udziałów, ale także np. o żądanie odsprzedaży udziałów przez mniejszościowego wspólnika. Takie zapisy są dość popularne przy większych transakcjach i dlatego często nie myśli się o nich w momencie zawierania umowy spółki, a to błąd. A przecież udziały warte nominalnie np. 100 zł mogą po kilku latach mieć wartość księgową kilkunastu czy kilkudziesięciu tysięcy!
Niezależnie od tego, czy jesteś wspólnikiem większościowym czy mniejszościowym, radzę rozważyć wprowadzenie takich zapisów do umowy.
Więcej o prawach i obowiązkach wspólników przeczytasz w poradniku „Doradca Prezesa sp. z o.o.” i jego aktualizacjach.
Dobry pełnomocnik jest w stanie wygrać nawet całkowicie na pozór przegraną sprawę, a zły
– przegrać pewną wygraną. Zwłaszcza w tzw. sprawach gospodarczych każdy błąd może spowodować przegranie procesu. Ostatnio Sąd Najwyższy ograniczył możliwość występowania w sądzie tzw. nieprofesjonalnych pełnomocników. Zanim wniesiesz pozew sprawdź, czy pełnomocnik może działać w Twoim imieniu!
Zgodnie z art. 87 kpc pełnomocnikiem strony może być m.in.: adwokat, radca prawny, rzecznik patentowy (w sprawach własności przemysłowej współuczestnik sporu, rodzice, rodzeństwo, małżonek, zstępny, osoba pozostająca z nią w stosunku przysposobienia).
Pełnomocnikiem może być jednak także osoba:
• sprawującą zarząd majątkiem lub interesami strony oraz
• pozostająca ze stroną w stałym stosunku zlecenia, jeżeli przedmiot sprawy wchodzi
w zakres tego zlecenia.
Niedawno, 23 września 2010 r. Sąd Najwyższy (sygn. akt III CZP 52/10) wydał uchwałę, w której stwierdził, że „Umowa zlecenia obejmująca stałe prowadzenie obsługi prawnej mocodawcy, w tym reprezentowanie go przed sądem, może być podstawą pełnomocnictwa procesowego tylko wtedy, gdy przedmiot sprawy obejmuje określoną w tej umowie czynność prawną, faktyczną lub usługę”.
Zdaniem SN dający podstawę do udzielenia pełnomocnictwa stosunek zlecenia musi być stosunkiem zlecenia stałego, powinien to więc być stosunek prawny trwający dłuższy czas, wiążący strony ściśle, a nie tylko przypadkowo i okazjonalnie. Jeśli sąd będzie miał wątpliwości, czy strony pozostają w „stałym stosunku zlecenia” i czy „przedmiot sprawy wchodzi w zakres tego zlecenia”, może nie dopuścić takiej osoby do udziału w sprawie. Jakie są tego skutki? Niestety nie najlepsze. Brak uprawnień do występowania w sprawie w charakterze pełnomocnika wyklucza możliwość potwierdzenia czynności dokonanej przez taką osobę, jeśli zaś w charakterze pełnomocnika występowała osoba, która nie mogła nim być, to będzie to oznaczało nieważność postępowania.
Więcej o tym, kto może reprezentować spółkę, przeczytasz w poradniku „Doradca Prezesa spółki z o.o.” i jego aktualizacjach.
Ostatnio zapoznałem się z orzeczeniem Sądu Najwyższego dotyczącym możliwości zaskarżania przez członków zarządu uchwał o ich odwołaniu. Sąd wskazał w nim, że członek zarządu odwołany przez radę nadzorczą może zaskarżyć jej decyzję. W tym celu wnosi tzw. powództwo o ustalenie.
Zasadą jest, że członek zarządu może zaskarżyć uchwałę zgromadzenia wspólników odwołującą go z funkcji, jeśli uchwała ta jest sprzeczna z:
• umową spółki bądź dobrymi obyczajami i godzi w interesy spółki lub ma na celu pokrzywdzenie wspólnika (jest to tzw. powództwo o uchylenie uchwały) bądź też
• ustawą (tzw. powództwo o stwierdzenie nieważności uchwały).
Niestety, zgodnie z najnowszym orzecznictwem, takie zaskarżenie nie będzie skuteczne, jeśli członek zarządu nie jest jednocześnie wspólnikiem spółki. Co innego, gdy odwołanie następuje decyzją rady nadzorczej – w takiej sytuacji, zgodnie z niedawno wydanym przez Sąd Najwyższy orzeczeniem, członek zarządu może zaskarżyć taką uchwałę na podstawie art. 189 kpc (Wyrok Sądu Najwyższego z 18 lutego 2010 r., sygn. akt II CSK 449/09).
Zgodnie z art. 189 kpc każdy, kto ma w tym interes prawny, może żądać ustalenia przez sąd istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa. To jest właśnie tzw. powództwo
o ustalenie. Nie ma ono zastosowania, gdy przepis szczególny przewiduje odrębne powództwo o ustalenie, np. nie można go stosować dla stwierdzenia nieważności uchwały zgromadzenia wspólników, czemu służą odrębne przepisy.
A zatem jeśli tylko uchwałę o odwołaniu Cię z funkcji podejmie rada nadzorcza, masz pełne prawo zaskarżyć taką decyzję, ale także zażądać, by na czas postępowania nie skreślono Cię z listy zarządu i nie przeszkadzano Ci w wykonywaniu funkcji, choć oczywiście o tym zdecyduje już sąd.
Szerzej o tym, kiedy możesz zaskarżyć uchwały zgromadzenia wspólników, przeczytasz
w poradniku „Doradca Prezesa sp. z o.o.” i jego aktualizacjach.
Etykiety: spółka z o.o., umowa spółki z o.o., odwołanie członka zarządu
HUB
Kiedy możesz zaskarżyć uchwałę o swoim odwołaniu z zarządu?
Niedawno przeczytałem orzeczenie Sądu Najwyższego dotyczące możliwości zaskarżania przez członków zarządu spółki z o.o. uchwał o ich odwołaniu. Sąd wskazał w nim, całkiem zresztą słusznie, że członek zarządu odwołany przez radę nadzorczą może zaskarżyć jej decyzję poprzez tzw. powództwo o ustalenie.
Członek zarządu spółki z o.o. może zaskarżyć uchwałę zgromadzenia wspólników odwołującą go z funkcji, jeśli uchwała ta jest sprzeczna z umową spółki bądź dobrymi obyczajami i godzi w interesy spółki lub ma na celu pokrzywdzenie wspólnika (jest to tzw. powództwo o uchylenie uchwały) bądź też uchwała ta jest sprzeczna z ustawą (tzw. powództwo o stwierdzenie nieważności uchwały). Niestety, zgodnie z najnowszym orzecznictwem, zaskarżenie takie nie będzie skuteczne, jeśli członek zarządu nie jest jednocześnie wspólnikiem spółki. Co innego gdy odwołanie następuje decyzją rady nadzorczej – w takiej sytuacji, zgodnie z niedawno wydanym przez Sąd Najwyższy orzeczeniem (Wyrok Sądu Najwyższego z 18 lutego 2010 r., sygn. akt II CSK 449/09), członek zarządu może zaskarżyć taką uchwałę na podstawie art. 189 Kodeksu postępowania cywilnego.
Zgodnie z art. 189 kpc każdy, kto ma w tym interes prawny, może żądać ustalenia przez sąd istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa. To jest właśnie tzw. powództwo
o ustalenie. Nie ma ono zastosowania, gdy przepis szczególny przewiduje odrębne powództwo o ustalenie, np. nie można go stosować dla stwierdzenia nieważności uchwały zgromadzenia wspólników, czemu służą odrębne przepisy.
Jak więc widzisz, jeśli tylko uchwałę o odwołaniu Cię z funkcji podejmie rada nadzorcza, to masz pełne prawo zaskarżyć taką decyzję, ale także zażądać, by na czas postępowania nie skreślono Cię z listy zarządu i nie przeszkadzano Ci w wykonywaniu funkcji, choć oczywiście o tym zdecyduje już sąd.
Więcej o tym, kiedy możesz skarżyć uchwały zgromadzenia wspólników, przeczytasz
w poradniku „Doradca Prezesa sp. z o.o.” i jego aktualizacjach.
Zawsze warto zajrzeć do akt rejestrowych spółki będącej Twoim kontrahentem. Dlaczego?
To oczywiste, że dane ze sprawozdania finansowego pozwolą Ci ocenić stan jego finansów, a tym samym wypłacalność, ale można tam znaleźć także inne informacje, które mogą się okazać bardzo przydatne. Na przykład do zmiany wpisu dotyczącego wspólników często dołączana jest umowa zbycia udziałów, z której można się dowiedzieć, jaka była ich wartość.
W KRS należy rejestrować zmiany w księdze udziałów. Każda spółka z o.o. powinna prowadzić księgę udziałów, do której wpisuje się następujące dane:
- nazwisko i imię albo firmę (nazwę) wspólnika,
- jego siedzibę i adres,
- liczbę posiadanych przez niego udziałów,
- wartość nominalną udziałów,
- ustanowienie zastawu lub użytkowania i wykonywanie prawa głosu przez zastawnika lub użytkownika, miejsce na te wpisy znajdują się w rubryce „Uwagi”,
- wszelkie zmiany dotyczące wspólników i przysługujących im udziałów. A zatem w przypadku zbycia udziałów nowy udziałowiec powinien zostać do niej wpisany,
a poprzedni wykreślony itp.
Niestety do informacji tych nie ma wglądu kontrahent spółki, gdyż prawo takie mają tylko wspólnicy. Do KRS składana jest tylko lista wspólników, na którą wpisywane są tylko następujące informacje:
- nazwisko i imię albo firma (nazwę) wspólnika,
- liczba posiadanych przez wspólnika udziałów,
- wartość nominalna udziałów,
- ustanowienie zastawu lub użytkowania udziału.
Czasami jednak spółki podają więcej informacji, niż jest to wymagane, i dzięki temu można poznać adres wspólnika…
Więcej o tym, jak rejestrować sprawy spółki z KRS, przeczytasz w poradniku „Doradca Prezesa sp. z o.o.” i jego aktualizacjach.
Niedawno doradzałem pewnej spółce z o.o. Zgromadzenie wspólników podjęło uchwałę zmieniającą umowę spółki, i, jak się okazało, nie została ona zarejestrowana w KRS. Jakie są tego konsekwencje? Może to oznaczać, że umowa spółki nie została zmieniona lub też że trzeba będzie ją uchwalić ponownie!
Zgodnie z ksh umowa spółki powinna zostać zgłoszona do KRS w terminie 6 miesięcy od jej podpisania (art. 169 ksh). Ponieważ przy zmianie umowy spółki przepis ten należy stosować odpowiednio, każda taka zmiana wymaga zarejestrowania w terminie 6 miesięcy. Zdarzyło mi się kilkukrotnie spotkać z sytuacją, w której z powodu zaniedbania zarządu
(a nawet opieszałości zatrudnionego przez spółkę prawnika!) termin ten został przekroczony.
Jak należy postąpić w takiej sytuacji? Konieczne jest wówczas ponowne zwołanie zgromadzenia wspólników i ponowne podjęcie uchwały.
Powtórne zwołanie zgromadzenia pociąga za sobą koszty, które powinna ponieść osoba, która odpowiada za to, że wniosek nie został złożony na czas. Mimo że taka zmiana ma charakter konstytutywny (tzn. wchodzi w życie pod warunkiem zarejestrowania w KRS) sytuacja komplikuje się, jeśli na podstawie takiej uchwały zmieniającej umowę spółki zarząd podjął już jakieś działania – np. rozpoczął działania inwestycyjne w związku z podwyższeniem kapitału zakładowego. W tej sytuacji odszkodowanie może nie ograniczyć się do zwrotu kosztów zgromadzenia wspólników. Pamiętaj więc o tym, by co jakiś czas sprawdzić czy wszystkie zmiany umowy spółki zostały zarejestrowane w KRS.
Więcej o tym, jak rejestrować sprawy spółki z KRS, przeczytasz w poradniku „Doradca Prezesa sp. z o.o.” i jego aktualizacjach.
Ostatnio znów rejestrowałem zmiany w zarządzie jednej ze spółek z o.o. i po raz kolejny usłyszałem pytanie – czy jako członek zarządu muszę dołączyć zaświadczenie
o niekaralności?
Kwestia dołączania do wniosku o wpis w KRS nowych członków zarządu nie jest nowa. Wielokrotnie spotkałem się z taką sytuacją, gdy obsługiwałem spółki z o.o. w zakresie rejestrowania zmian w KRS. Jakiś czas temu referendarz sądowy wezwał mnie do złożenia takiego zaświadczenia. W jego opinii taki obowiązek wynikał z faktu, że zgodnie
z art. 18 Kodeksu spółek handlowych członkiem zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej albo likwidatorem nie może być osoba, która została skazana prawomocnym wyrokiem za przestępstwa określone w przepisach rozdziałów XXXIII–XXXVII Kodeksu karnego oraz
w art. 585, art. 587, art. 590 i w art. 591 ksh.
Tymczasem z tego przepisu nie wynika wprost, że należy złożyć zaświadczenie
o niekaralności z Krajowego Rejestru Karnego! Jak zatem należy postąpić - składać czy nie składać? Jeśli zależy Ci na czasie i nie chcesz „boksować się”
z referendarzem, radzę do wniosku załączyć zaświadczenie o niekaralności. Jeśli jednak tego nie zrobisz, moim zdaniem nie może być powodem do odmowy wpisu.
Więcej o tym, jak rejestrować sprawy spółki z KRS, przeczytasz w poradniku „Doradca Prezesa sp. z o.o.” i jego aktualizacjach.
