czwartek, 26 czerwca 2008

Jak poprawnie określić karę umowną?

Sądy często uznają, że w przypadku umów o roboty budowlane nie może nastąpić zmniejszenie wysokości kary umownej, ze względu na to, iż w przypadku umowy o roboty budowlane opóźnienie z nawet niewielką częścią prac powoduje, że cały przedmiot umowy nie może zostać odebrany. A zatem nawet znaczące wypełnienie zobowiązania nie ma dla wierzyciela znaczenia – Sąd Najwyższy uznał jednak, że nie jest to takie oczywiste (wyrok Sądu Najwyższego z 21 września 2007 r., sygn. akt V CSK 139/07, opubl. LEX nr 341635, Biul. SN 2008/1/15).

Sprawa, w której rozstrzygał sąd, dotyczyła sporu dwóch spółek, które zawarły umowę o roboty budowlane – kiedy wykonawca opóźnił się z pracami, inwestor zażądał zapłaty kary umownej.
Wykonawca miał zasadniczo dwa zarzuty, że:
1) istniały okoliczności usprawiedliwiające opóźnienie (za które wykonawca nie ponosi odpowiedzialności) oraz
2) powinno się miarkowć (zmniejszyć) wysokość kary umownej.

Sąd Najwyższy wypowiadając się w tej sprawie, zwrócił uwagę na trzy kwestie bardzo istotne dla wszystkich przedsiębiorców, którzy w swoich umowach posiadają zapisy o karze umownej:
1. To dłużnik musi udowodnić, że opóźnienie w wykonaniu umowy było przez niego niezawinione.
2. W przypadku umowy o roboty budowlane, zdaniem SN, możliwe jest jednak miarkowanie wysokości kary. W tej sprawie SN nie przesądził, że taka sytuacja wystąpiła w tej sprawie, ale wskazał, że jest to możliwe – prawa wierzyciela są wystarczająco chronione nawet przy opóźnieniu spełnienia świadczenia, np. „gdy przedmiot umowy obejmuje wyodrębnione zespoły prac i niektóre z nich zostaną wykonane przed dniem popadnięcia w zwłokę, pozwalając wierzycielowi na korzystanie z ich rezultatu”. A zatem nie można automatycznie wykluczyć (jak zrobiły to sądy niższych instancji) możliwości zmniejszenia kary umownej za zwłokę w przypadku wykonania robót budowlanych ze względu na wykonanie ich w znacznej części przed popadnięciem w zwłokę. Wierzyciele mogą się jednak bronić przed możliwością obniżenia kary, zastrzegając ją na wypadek określonego naruszenia zobowiązania.
3. Sąd Najwyższy stwierdził, że o tym, czy kara umowna jest zbyt wygórowana, nie decyduje to, jakie stawki są średnio stosowane w praktyce (w tej sprawie SN zakwestionował karę w wysokości 0,2% ustalonego wynagrodzenia, za każdy dzień zwłoki). Istotne jest tu zupełnie inne kryterium – stosunek wysokości zastrzeżonej kary umownej do wysokości szkody doznanej przez wierzyciela.

-------------------------------REKLAMA-------------------------------

Ustrzeż się błędów w prowadzeniu spółki z o.o. !
Pełne i wyczerpujące tego typu porady znajdziesz w publikacji Doradca prezesa spółki z o.o. Dzięki nim unikniesz błędów, które mogą kosztować Cię majątek.

Zamów poradnik na 14-dniowy bezpłatny okres zapoznawczy. Najlepiej zrób to jeszcze dzisiaj! Kiedy już będziesz miał go w ręku, zastanów się w spokoju.


Czy możesz finansować wczasy za granicą z ZFŚS?

Dnia 4 czerwca 2008 r. weszla w życie zmiana ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz.U. nr 86, poz. 522). Stanowi ona wykonanie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 28 marca 2007 r. (wywołującego skutki prawne z dniem publikacji, tj. od 18 kwietnia 2007 r.) i polega m.in. na uchyleniu art. 8 ust. 2a, który wprowadzał zakaz finansowania z ZFŚS „pozakrajowych” form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej czy sportowo-rekreacyjnej. A zatem pracownik może skorzystać z dofinansowania do urlopu spędzanego za granicą.

czwartek, 19 czerwca 2008

Jakie są konsekwencje nieudzielenia absolutorium?

Absolutorium dla zarządu to jednostronne oświadczenie wspólników, w formie uchwały, w którym deklarują oni, że nie będą dochodzić przeciwko członkom zarządu odszkodowania za błędy popełnione przez nich podczas pełnienia funkcji w ostatnim roku obrotowym.

Absolutorium to zatem coś więcej niż wyraz pozytywnej oceny Twojej pracy. Pamiętaj, że uzyskanie absolutorium nie oznacza pełnego wyłączenia Twojej odpowiedzialności wobec spółki. Mimo otrzymania skwitowania członek zarządu będzie ponosił odpowiedzialność, jeśli m.in:
- uchwała o zatwierdzeniu sprawozdań (finansowego i z działalności spółki) została podjęta na podstawie niepełnych, nieprawdziwych lub nierzetelnych danych lub wspólnicy zostali wprowadzeni w błąd przez zarząd. W takiej sytuacji wspólnicy mogą zmienić dotychczasową uchwałę i odmówić udzielenia zarządowi absolutorium lub dochodzić odszkodowania przed sądem, powołując się na fakt, że absolutorium zostało przyznane niesłusznie;
- umyślnie lub przez niedbalstwo podał fałszywe dane dotyczące pokrycia kapitału zakładowego albo wyrządził spółce szkodę, a wspólnicy, udzielając mu absolutorium, nie wiedzieli o tym.


Otrzymanie absolutorium nie oznacza natomiast automatycznego przedłużenia kadencji członka zarządu (chyba że przewiduje to umowa spółki, choć takie zapisy należą do rzadkości). Skwitowanie w świetle prawa oznacza tylko brak „pretensji” ze strony wspólników do zarządu.

Z kolei sam fakt, że wspólnicy nie udzielili członkowi zarządu absolutorium, nie jest jeszcze równoznaczny z tym, że na pewno pozwą go do sądu, ale może stanowić pierwszy krok do wkroczenia na drogę sądową.

-------------------------------REKLAMA-------------------------------

Ustrzeż się błędów w prowadzeniu spółki z o.o. !
Pełne i wyczerpujące tego typu porady znajdziesz w publikacji Doradca prezesa spółki z o.o. Dzięki nim unikniesz błędów, które mogą kosztować Cię majątek.

Zamów poradnik na 14-dniowy bezpłatny okres zapoznawczy. Najlepiej zrób to jeszcze dzisiaj! Kiedy już będziesz miał go w ręku, zastanów się w spokoju.



Kiedy tajemnice Twojej spółki będą dodatkowo chronione?

Nowe przepisy o łączeniu transgranicznym spółek, a konkretnie o uczestniczeniu w nim pracowników, zawierają także zapisy mające na celu ochronę tajemnic Twojej spółki. Zgodnie z nimi członkowie specjalnego zespołu negocjacyjnego, zespołu przedstawicielskiego, eksperci oraz tłumacze są obowiązani do nieujawniania uzyskanych w związku z pełnioną funkcją informacji, co do których właściwy organ spółki uczestniczącej (z reguły będzie to zarząd) lub organ zarządzający spółki powstałej w wyniku połączenia transgranicznego spółek zastrzegł obowiązek zachowania ich poufności.

Jeśli więc chcesz korzystać z ochrony, to pamiętaj, żeby dokładnie wskazać, które informacje uważasz za tajemnice spółki. Obowiązek nieujawniania uzyskanych informacji trwa także po zaprzestaniu pełnienia funkcji, chyba że właściwy organ spółki uczestniczącej lub organ zarządzający spółki powstałej w wyniku połączenia transgranicznego spółek inaczej określi zakres związania tajemnicą. Wcześniej wymienione osoby obowiązane do zachowania tajemnicy mogą jednak wystąpić do sądu rejonowego – sądu gospodarczego z wnioskiem o zwolnienie z obowiązku zachowania poufności informacji.

Ponadto masz prawo, w szczególnie uzasadnionych przypadkach (jako właściwy organ spółki uczestniczącej lub organ zarządzający spółki powstałej w wyniku połączenia transgranicznego), odmówić udostępnienia informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa, których ujawnienie mogłoby, według obiektywnych kryteriów, poważnie zakłócić działalność tej spółki, jej spółki zależnej lub zakładu albo narazić je na znaczną szkodę. W takim przypadku specjalny zespół negocjacyjny lub zespół przedstawicielski może jednak wystąpić do sądu rejonowego – sądu gospodarczego z wnioskiem o nakazanie udostępnienia informacji.

Jeśli już dojdzie do sporu sądowego na ww. tle, to pamiętaj, żeby złożyć do sądu wniosek o ograniczeniu prawa wglądu do materiału dowodowego załączonego do akt sprawy w toku postępowania sądowego, powołując się na to, że udostępnienie tego konkretnego materiału groziłoby ujawnieniem informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa lub innych tajemnic podlegających ochronie na podstawie innych przepisów.

Opisane zasady ochrony tajemnicy spółki nie naruszają przepisów o ochronie informacji niejawnych oraz przepisów o innych tajemnicach chronionych prawem. Jest to więc dodatkowa ochrona.

czwartek, 12 czerwca 2008

Kiedy umowa zawarta przez osobę niebędącą członkiem zarządu wiąże spółkę?

Niekiedy w spółce pojawiają się nieprawidłowości związane z powoływaniem członków zarządu, np. uchwała podjęta w tym zakresie ma jakieś wady. Co więc jeśli okaże się, że taki nieprawidłowo powołany członek zarządu podpisze umowę w imieniu spółki? Jeśli osoba taka nie ma innej podstawy do reprezentowania spółki (np. pełnomocnictwa), to umowa taka łatwo może zostać uznana za nieważną. Sytuacja może się jednak skomplikować, jeśli taka osoba zawrze umowę jako członek zarządu (którym w istocie nie jest), ale jednocześnie ma upoważnienie do zawarcia tej samej umowy tylko na innej podstawie.

Z takim problemem zmierzył się Sąd Najwyższy, który uznał, że jeśli osoba działająca jako zarząd spółki z o.o., lecz w skład tego organu nie powołana, podpisała w imieniu spółki umowę, do której zawarcia była umocowana jako jej prokurent, umowa ta wiąże spółkę i jej kontrahenta (wyrok SN z 29 listopada 2007 r., sygn. akt III CSK 169/07).

-------------------------------REKLAMA-------------------------------

Ustrzeż się błędów w prowadzeniu spółki z o.o. !
Pełne i wyczerpujące tego typu porady znajdziesz w publikacji Doradca prezesa spółki z o.o. Dzięki nim unikniesz błędów, które mogą kosztować Cię majątek.

Zamów poradnik na 14-dniowy bezpłatny okres zapoznawczy. Najlepiej zrób to jeszcze dzisiaj! Kiedy już będziesz miał go w ręku, zastanów się w spokoju.


Czy każdy pełnomocnik może złożyć odwołanie w ramach zamówień publicznych?

Wobec treści ogłoszenia o zamówieniu, czynności podjętych przez zamawiającego w toku postępowania oraz w przypadku zaniechania przez zamawiającego czynności, do której jest obowiązany na podstawie ustawy, możesz wnieść protest do zamawiającego. Wnosisz go w terminie 7 dni od dnia, w którym powziąłeś lub mogłeś powziąć wiadomość o okolicznościach stanowiących podstawę jego wniesienia.
Protest jest ostatecznie rozstrzygnięty:
1) jeżeli nie przysługuje odwołanie - wraz z rozstrzygnięciem przez zamawiającego protestu lub z upływem terminu na jego rozstrzygnięcie;
2) jeżeli nie wniesiono odwołania - z upływem terminu do wniesienia odwołania;
3) w przypadku wniesienia odwołania:
a) z dniem wydania postanowienia kończącego postępowanie odwoławcze albo wyroku Krajowej Izby Odwoławczej albo
b) z dniem wydania wyroku lub postanowienia kończącego postępowanie w sprawie przez sąd okręgowy, albo z upływem terminu do wniesienia skargi, jeżeli wartość zamówienia dla robót budowlanych jest równa lub przekracza wyrażoną w złotych równowartość kwoty 20.000.000 euro, a dla dostaw lub usług - 10.000.000 euro.

Pamiętaj, że brak rozstrzygnięcia protestu w terminach, o których mowa w ust. 1 i 2, uznaje się za jego oddalenie.

Od rozstrzygnięcia protestu przysługuje odwołanie, jeżeli wartość zamówienia jest równa lub przekracza kwoty, od których jest uzależniony obowiązek przekazywania Urzędowi Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich ogłoszeń o zamówieniach na dostawy lub usługi (zasadniczo 133.000 euro dla usług i zamówień).

Żeby jednak odwołanie miało sens, to musi je wnieść właściwa osoba, posiadająca odpowiednie umocowanie. Jeśli odwołanie składa pełnomocnik, to wymagane jest do tego tzw. pełnomocnictwo rodzajowe - tak orzekła ostatnio Krajowa Izba Odwoławcza (postanowienie z 29 kwietnia 2008 r., sygn. akt KIO/UZP 352/08), niewystarczające może więc okazać się zwykłe pełnomocnictwo złożone wraz z ofertą. Pełnomocnictwo do odwołania powinno zostać złożone wraz z wniesieniem odwołania.

czwartek, 5 czerwca 2008

Czyjej zgody będzie wymagało zawarcie umowy między spółką a członkiem zarządu? - ciąg dalszy zmian w ksh.

Powinieneś wiedzieć, że oprócz zmian, o których pisałem w zeszłym tygodniu, w najbliższym czasie mogą także nastąpić inne zmiany w Kodeksie spółek handlowych, dużo bardziej związane z codziennym funkcjonowaniem spółki z o.o., m.in. dotyczące wysokości kapitału zakładowego czy złagodzenia przepisów dotyczących formy dokonywania czynności prawnych między wspólnikami a spółką. Jedna z nich, którą podaję poniżej, została już uchwalona przez Sejm (ustawa z 9 maja 2008 r.), nie zakończyła się jednak jeszcze tzw. ścieżka legislacyjna, nie wiadomo więc, w jakim ostatecznie kształcie i kiedy wejdzie w życie. Jak tylko będzie to wiadome, szerszy opis zmian umieścimy w Poradniku, w dziale Nowości.

Zgodnie z już uchwaloną ustawą zmienić się ma art. 15 § 2 ksh, dotyczący zawarcia przez spółkę zależną umowy kredytu, pożyczki, poręczenia lub innej podobnej umowy z członkiem zarządu, prokurentem lub likwidatorem spółki dominującej. Zawarcie takiej umowy będzie wymagało zgody zgromadzenia wspólników albo walnego zgromadzenia spółki dominującej, a nie jak dotąd rady nadzorczej spółki zależnej. Skutki niedochowania wymogów uzyskania zgody pozostały bez zmian, a więc nieuzyskanie zgody nadal może oznaczać nieważność umowy zwartej między spółką a członkiem jej zarządu.

-------------------------------REKLAMA-------------------------------

Ustrzeż się błędów w prowadzeniu spółki z o.o. !
Pełne i wyczerpujące tego typu porady znajdziesz w publikacji Doradca prezesa spółki z o.o. Dzięki nim unikniesz błędów, które mogą kosztować Cię majątek.

Zamów poradnik na 14-dniowy bezpłatny okres zapoznawczy. Najlepiej zrób to jeszcze dzisiaj! Kiedy już będziesz miał go w ręku, zastanów się w spokoju.


Co zrobić, jeśli spadkobiercy wspólnika nie zgłaszają się do spółki?

Sytuacja taka występuje w wielu spółkach i często może prowadzić do paraliżu spółki (w szczególności, gdy do podjęcia jakichś uchwał wymagane jest kworum lub zgoda wszystkich wspólników). Radzę zabezpieczyć się z przed taką sytuacją. Zapisując w umowie spółki wymóg kworum w określonej sytuacji warto dodać klauzulę, że nie obowiązuje on, jeśli jeden ze wspólników zmarł, a jego spadkobiercy nie przystąpili jeszcze do spółki.

Oprócz przygotowania się na taką sytuację poprzez zmianę umowy spółki zarząd może podjąć także następujące działania:
1) jeśli dowiedział się w jakikolwiek sposób, gdzie toczyło się postępowanie spadkowe po zmarłym wspólniku, możesz wystąpić do sądu prowadzącego to postępowanie o wydanie odpisu postanowienia i w ten sposób ustalić spadkobierców;
2) jeśli z jakiegoś powodu powyższe ustalenie nie jest możliwe (np. postępowanie takie się nie toczyło lub sąd odmówi takiej informacji), to możesz spróbować wystąpić do sądu z wnioskiem o ustanowienia kuratora do zarządu majątkiem (będzie on tymczasowo zarządzać udziałami i próbować ustalić, kto jest spadkobiercą).

Więcej szczegółów związanych z dziedziczeniem udziałów znajdziesz w najbliższej aktualizacji Poradnika „Doradca Prezesa spółki z o.o.”.

FACEBOOK