Czy można zmniejszyć karę umowną?

W umowach często zastrzegane są obecnie kary umowne. Jest to dobry rodzaj zabezpieczenia, gdyż nie wymaga żadnych nakładów finansowych, nie trzeba go rejestrować itp. Czy można zmniejszyć nałożoną na Twoją spółkę karę, która Twoim zdaniem jest zbyt wysoka?

Kara umowna - szczególnie z dodatkowo wystawnym wekslem - to dobry rodzaj zabezpieczenia, gdy przewidujesz, że mogą powstać szkody trudne do oszacowania i udowodnienia np. wynikające z naruszenia poufności czy zakazu konkurencji. W takiej sytuacji nie trzeba wykazywać szkody, a wystarczy wskazać samo naruszenie i dodać, że strony ustaliły w umowie „ile to naruszenie jest warte”.

Warto jednak zwrócić uwagę, że kwota zabezpieczenia musi być wysoka – trzeba bowiem założyć, że np. ujawnione zostaną dane poufne najwyższej wagi. Tymczasem w konkretnym przypadku może się okazać, że doszło do ujawnienia de facto mało istotnych informacji. Wówczas druga strona może zażądać zmniejszenia wysokości kary.

Zgodnie z art. 484 § 2 kc zmniejszenia kary umownej można żądać, jeśli:
• zobowiązanie zostało wykonane w znacznej części lub
• kara umowna jest rażąco wygórowana.

Jeśli nakładasz na kontrahenta karę umowną, musisz się liczyć, że taki zarzut się pojawi, bądź więc przygotowany i zanim skierujesz pozew do sądu, sprawdź, czy rzeczywiście naruszenie jest tego rodzaju, że decydujesz się dochodzić całości kary.

Więcej o tym, jak formułować umowy, przeczytasz w poradniku „Doradca Prezesa spółki z o.o.”.